Page 138 - My FlipBook

ЭРДЭМ ШИНЖИЛГЭЭНИЙ БҮТЭЭЛИЙН ЭМХЭТГЭЛ “Эрдмийн чуулган-2023”

АЖЛЫН БАЙРНЫ ДОТООД ОРЧНЫ БИЧИЛ ЦАГ УУРЫН ҮНЭЛГЭЭ

1
Ёндонгийн ЭНХ-АМГАЛАН
1 Монгол улс, Улаанбаатар, ШУТИС, Эрчим хүчний сургууль, Дулааны инженерийн салбар
И-мэйл хаяг: enhamgalan@must.edu.mn

Хураангуй: Бичил цаг уурын хүчин зүйлүүд нь ажиллах орчны нөхцөл байдалд ихээхэн нөлөөлдөг дотоод орчны
физик хүчин зүйл юм. Эдгээр бичил цаг уурын хүчин зүйлүүд нь хөдөлмөр эрхэлж буй хүмүүсийн ажлын бүтээмж,
ая тухад ихээхэн нөлөөлдөг бөгөөд тэдний ажлын эрчим, үр дүнд шууд нөлөөлөл үзүүлэх субьектив тал болдог.
Эдгээр хүчин зүйлүүдийн огцом өөрчлөлт нь хүний эрүүл мэндэд хортой эсвэл сөрөг нөлөөлөл бий болгодог. Энэхүү
өгүүлэлд ажлын байрны дотоод орчны бодит нөхцөл байдлын хэмжилтийн үр дүнд тулгуурлан дулаан-чийгшлийн
бичил цаг уурын үнэлгээ хийж түүнд ашигласан аргачлалыг тусгалаа.

Түлхүүр үг: Агаарын хэм, харьцангуй чийгшил, агаарын урсгалын хурд, хамссан үйлчлэл, зөвшөөрөгдөх хэмжээ
I. УДИРТГАЛ АЖЛЫН БАЙРНЫ ОРЧИН, ЭРҮҮЛ АХУЙН ШААРДЛАГА
Ажлын байрны дотоод орчин нь хөдөлмөрийн 1-Р ХҮСНЭГТ
бүтээмжид нөлөөлж болох хүчин зүйлсийн нэгдэл ба Температур, ℃
зөвхөн нэг хүчин зүйлд анхаарлаа хандуулах нь
өрөөсгөл бөгөөд хамссан үйлчлэлийн хүчин Ажлын Тохиромжтой хэмжээ Зөвшөөрөгдөх хэмжээ
зүйлүүдийг харгалзан үзэх шаардлагатай. Ажлын зэрэглэл Дулааны Хүйтний Дулааны Хүйтний
орчинд нөлөөлдөг хамгийн түгээмэл элементүүд нь улирал улирал улирал улирал
дуу чимээ, агаарын урсгал, температур, чийгшил,
гэрэл, эдгээрээс үүдэх стресс юм. Хөнгөн Ia 23-25 22-24 22-28 21-25

Ажлын орчны хэвийн таатай байдал нь бие Хөнгөн Iб 22-24 21-23 21-26 20-24
махбодын болон оюун санааны хувьд хамгийн их Дунд IIа 21-23 18-20 18-27 17-23
гүйцэтгэлийг бий болгох нөхцөлийг бүрдүүлдэг гол
зүйл гэж тодорхойлж болно. Хүний ажиллах таатай Дунд IIб 20-22 17-19 16-27 15-21
нөхцөл бүтээмжид нөлөөлдөг хэд хэдэн хүчин зүйл Хүнд III 18-20 16-18 15-26 13-19
байдаг. Үүнд: агаарын нөхцөл, температур, хүрээлэн
буй зүйлсийн температур, хувцаслалт, хүний Ажлын орчин дахь бичил цаг уурын нөхцөлийн
субьектив параметрүүд, ажлын эрчим болон бусад оновчтой утгын хүрээг дулааны улиралд (гадна
нөлөөлөл гэж үздэг [1]. орчны агаарын хэмийн дундаж +10°С ба түүнээс
дээш байх жилийн улирал) болон хүйтний улиралд
II. БИЧИЛ ЦАГ УУРЫН ҮЗҮҮЛЭЛТҮҮД (гадна орчны агаарын хэмийн дундаж -10°С ба
Ажлын орчны бичил цаг уурын параметрүүдийг түүнээс доош байх жилийн улирал) гэж тогтоодог.
(нөхцөл) дулаан-чийгийн параметрүүд гэж нэрлэдэг Жилийн дулаан, хүйтэн улирлын оновчтой,
температур, харьцангуй чийгшил, агаарын урсгалаар зөвшөөрөгдөх хэмжээг 1-р хүснэгтэд үзүүлэв (MNS
тодорхойлно. Эдгээр физик хэмжигдэхүүнүүд нь 4990:2015).
ажлын байрны нөхцөлийг тодорхойлоход чухал Агаарын чийгшил
үүрэгтэй. Онцгой тохиолдолд хүний эрүүл мэндэд
сөрөг нөлөө үзүүлдэг онцгой хүчин зүйл гэж үзэж Ажлын орчны чийгшил нь хөдөлмөрийн
болно. бүтээмжид нөлөөлөх бодит хүчин зүйл юм. Хүйтний
улиралд халаалтын улмаас чийгшил 20% иа-с
Температур буурах, бусад улиралд 60% иа-с дээш чийгшилтэй
Ажлын байрны нөхцөлийн зэрэглэлийг ажилтны орчин нь хүний биед сөрөг нөлөө үзүүлдэг.
ажиллах эрчмээс хамаарч биеийн дулааны хэм, Харьцангуй чийгшил, агаарын хэмийн харилцан
энерги зарцуулалтаас хамааран бичил цаг уурын хамаарлын нөлөөллийг 2-р хүснэгтэд үзүүлэв [3].
оновчтой нөхцөлөөр тодорхойлно. Хөдөлмөрийн
нөхцөлийн ангилал, ажлын зэрэглэлийг MNS
4990:2015 Ажлын байрны орчин, эрүүл ахуйн
шаардлага стандартад дараах байдлаар заасан байна
[2].

137