Page 100 - My FlipBook
P. 100

ЭРДЭМ ШИНЖИЛГЭЭНИЙ БҮТЭЭЛИЙН ЭМХЭТГЭЛ                                     “Эрдмийн чуулган-2023”


              Судлаачид  ямааны  маханд  төмөр  (2.97  мг/100г),                  ТАЛАРХАЛ
              кальци  (12.35  мг/100г)  кали  (240.22  мг/100г)  их
              агуулагддаг нь эдгээр эрдсийн дутагдлаас үүсдэг      ХХААХҮЯ-ны  захиалгаар  “Хөдөө  аж  ахуй,
              цус  багадалт,  сульдаа,  ясны  сийрэгжилт  болон   хөдөөгийн   хөгжлийн    төслийн    нэмэлт
              зөөлрөлөөс  сэргийлэхэд  чухал  ач  холбогдолтойг   санхүүжилт”-ээр  хэрэгжсэн  “Бэлчээрийн  монгол
              дурджээ.  Мөн  натри  бага  агуулдаг  тул  даралт   малын махны чанарын судалгаа” төсөлд талархал
              ихсэх зэрэг энэхүү эрдсийн хэрэглээг хязгаарлах   илэрхийлье.
              хоолны  дэглэмийн  үед  тохиромжтой  юм  [7,  9].       АШИГЛАСАН МАТЕРИАЛ, НОМ ЗҮЙ
              Мөн  ном  зүйн  судалгаанаас  харахад  ямааны
              маханд агуулагдах макро эрдэс нь микро эрдсээсээ   [1]  А.Бакей.,  Б.Чимэд-Очир.,  Д.Кадирбек.  ‘Монгол  орны
              их байдаг гэсэнтэй нийцэж байна.                     бэлчээрийн  тулгамдсан  асуудал:  гарц  ба  шийдэл,
                                                                   Улаанбаатар,  Би Си Ай, 2019, ISBN 978-9919-2153-3-0
                Түүнчлэн  дээрх  хүснэгтээс  харахад  говийн    [2]  “Эрчимжсэн  мал  аж  ахуйн  хөгжлийг  дэмжих”  үндэсний
              бүсийн   борлонгийн   булчин   эдэд  эрдсийн         хөтөлбөрийн  2020  оны  хэрэгжилтэд  хийсэн  хяналт
              агууламж, ялангуяа макро эрдсийн агууламж (Ca)       шинжилгээ, үнэлгээний тайлан, Улаанбаатар, 2020
              бусад  хоёр  бүсийнхээс  илүү  байна.  Энэ  нь  бүс
              нутгуудын  бэлчээрийн  онцлог,  ямааны  идэш      [3] Dimitar Panayotov. Study on chemical composition, fatty acid
                                                                   composition  and technological quality of meat  in  Boer goat
              тэжээл,  хөрс  усны  эрдэсжилттэй  нь  холбоотой     kids, Bulgarian Journal  of Agricultural Science, 27 (No  6)
              байх магадлалтай юм. Харин булчин эдийн төрөл        2021, 1248–1257
              болон эрдэс бодисын агууламж хооронд тодорхой
              зүй тогтол ажиглагдсангүй.                        [4]   Dhanda, J.S., D.G. Taylor, P.J. Murray and J.E. McCosker,
                                                                   1999.The  influence of goat genotype on  the production  of
                Ямааны  махны  химийн  найрлага  нь  хүйс,         Capretto and Chevon carcasses. 2. Meat quality. Meat Sci., 52:
                                                                   363-367.
              хүрээлэн  буй  орчин,  бэлчээр,  тэжээлийн  онцлог,
              нядалгааны  үеийн  жин,  эрүүл  мэндийн  байдал,   [5]  Irene Rumbidzai Mazhangara., Eliton Chivandi., John Fisher
              хүрээлэн буй орчин, төхөөрөх арга гэх мэт олон       Mupangwa., Voster Muchenje. The Potential of Goat Meat in
              хүчин  зүйлээс  хамаардаг. Иймээс  ялгаатай  гарал   the Red Meat Industry, Sustainability 2019, 11, 3671
              үүсэлтэй, өөр өөр нөхцөлд бэлтгэсэн борлонгийн    [6]   Marta Suely Madruga., Ertha Janine Lacerda de Medeiros.,
              булчин эдийн химийн үзүүлэлтүүдийг харьцуулж,        Wandrick Hauss  de Sousa. Chemical composition and fat
              дүгнэлт өгөх нь түвэгтэй юм.                         profile of meat from  crossbred  goats  reared  under feedlot
                                                                   systems, R. Bras. Zootec., v.38, n.3, p.547-552, 2009
                                ДҮГНЭЛТ
                                                                [7]    Moawad,  R.  K., G. F. Mohamed, M.M.S. Ashour  et  al.
                1.   Бэлчээрийн монгол борлонгийн булчин эд        Chemical Composition, Quality Characteristics and Nutritive
              нь тэжээллэг чанартай махны эх үүсвэр болох нь       Value of Goat Kids Meat from Egyptian Baladi Breed, Journal
                                                                   of Applied Sciences Research, 9(8): 5048-5059, 2013
              судалгааны дүнгээр батлагдаж байна.
                2.   Байгаль цаг уурын хувьд ялгаатай, судалж   [8]  Mohammad, A., Khaskheli, M., Rajput, I., Faraz, S., Rao, S.,
              буй  гурван  бүсийн  борлонгийн  гуя,  хаа  болон    Umer, M. & Devrajani, K. (2010). Effects of Slaughtering Age
              нурууны булчин эдийн тосноос бусад тэжээлийн         on Chemical Composition of Goat Meat. Pakistan Journal of
                                                                   Nutrition, 9 (4), 404-408, ISSN 1680-5194.
              бодисын  (чийг,  уураг,  үнс)  агууламж  өөр
              хоорондоо  төдийлөн  ялгаагүй  байна.  Харин      [9]   McDonald, P., Edwards, R.A., Grenhalgh, J. F., Morgan, C. A.
              говийн  бүсийн  борлонгийн  булчин  эдийн  тос  нь   Minerals.  in Animal Nutrition,  6th ed. Pearson Education,
                                                                   Edinburgh, UK, p. 108-145
              ойт хээрийн болон хуурай хээрийн бүсийнхээс 2.3-
              3.6 дахин их байгаа нь тогтоогдлоо.               [10]  Sheridan, R., L.C. Hoffman and A.V. Ferreira, 2003. Meat
                3.   Цаашид  энэхүү  судалгааг  үргэлжлүүлэн       quality of Boer goat kids and Mutton Merino lambs. 2. Sensory
              махны уураг, аминхүчлийн болон тосны хүчлийн         meat evaluation. Anim. Sci., 76: 73-79.
              бүрэлдэхүүнийг  судлан,  хүний  эрүүл  мэндийг
              дэмжигч  чанарыг  нь  тогтоосноор  хэрэглээг  нь
              нэмэгдүүлэх боломжтой юм.













                                                           99
   95   96   97   98   99   100   101   102   103   104   105