Page 103 - My FlipBook
P. 103

“Эрдмийн чуулган-2023”                                    ЭРДЭМ ШИНЖИЛГЭЭНИЙ БҮТЭЭЛИЙН ЭМХЭТГЭЛ



                Ус ашигласны төлбөр: БНХАУ-ын муж хот тус       нь  БНХАУ-н  одоогийн  мөрдөж  байгаа  “Ашигт
              бүрийн  усны  суурь  үнэлгээ  өөр  өөр  байна.  1м    малтмалын  тухай  хууль”-тай  дараах  байдлаар
                                                        3
              усны суурь үнэлгээ 0.4 – 1.3 юань [10] .          төстэй байна.
                Эдэлбэр  газар  ашигласны  төлбөр:  Газар       III.1. БНХАУ болон Монгол улс нь ашигт
              ашигласны  төлбөрийг  газарзүйн  орчин,  нөхцөл,     малтмалын нөөц эзэмшигч адилхан
              газар ашиглалтаас хамааран 5 бүлэг, 10 ангиллаар
              тооцон  хамгийн  багадаа  0.5  юань/м ,  хамгийн     БНХАУ-ын “Ашигт малтмалын тухай хууль”-д
                                               2
              ихдээ 170 юань/м  тус тус үнэлнэ [11] .           ашигт малтмалын нөөц нь төрийн эзэмшил хэмээн
                             2
                                                                тусгасан  байна.  Төр  нь  ашигт  малтмалын
                Тусгай  зөвшөөрлийн  төлбөр:  Жил  бүр  1000    оновчтойгоор     ашиглах,      хөгжүүлэхийг
                     2
              юань/км .   Уурхайн   тусгай   зөвшөөрлийн        баталгаажуулдаг.  Аливаа  байгууллага,  хувь  хүн
              төлбөрийг  дүрэм  журмын  дагуу  багасгаж,        дур  мэдэн  хууль  тогтоомжийг  зөрчин  ашигт
              чөлөөлж болдог.                                   малтмалыг  олборлохыг  зөвшөөрөхгүй.  Төр  нь
                                                                болон ашигт малтмал олборлох, хайгуул хийх аж
                Хайгуулын  тусгай  зөвшөөрлийн  төлбөр:         ахуйн нэгжтэй тогтвортой байдлын гэрээ хийнэ [13] .
              Хайгуулын ажлын шимтгэлийг жил тутамд төлж,
              хайгуулийн 1-р жилээс 3-р жил хүртэл жил тутамд      Монгол  улсын  “Ашигт  малтмалын  тухай
                        2
              100юань/км , 4-р жилээс км  тус бүрдээр 100юань,   хууль”-д  Монгол  Улсын  газрын  гадаргуу  болон
                                     2
              хамгийн ихдээ 500юань хүртэл нэмж төлнө [12] .    түүний  хэвлийд  байгалийн  байдлаараа  оршиж
                                                                байгаа ашигт малтмал төрийн өмч мөн хэмээсэн.
                МОНГОЛ-БНХАУ-ЫН АШИГТ МАЛТМАЛЫН ТАТВАРЫН        Улсын  ашиглалтын  нөөцийг  судлахын  тулд
                              ХАРЬЦУУЛАЛТ                       засгийн газрын эзэмшлийн хувь, тоо  хэмжээг уул
                                                 1-Р ХҮСНЭГТ    уурхайн гэрээгээр тогтооно. Мөн Улсын төсвийн
                                                 Бүгд           хөрөнгөөр  стратегийн  ач  холбогдолтой  ордууд,
                Татварын төрөл   Монгол Улс   Найрамдах         засгийн  газрын  хувьцааны  50  хүртэл  хувийг
                                             Хятад Ард Улс      хувийн   хэвшлийн    компаниудтай   хамтран
                     Газрын тос      5%       8-30 юань/тн      ажилласнаар    төрөөс   оруулсан    хөрөнгө
                       /нефт/        5%       2-15 юань/тн      оруулалтын  хэмжээг  үндэслэн  уул  уурхайн
                Ашигт малтмалын нөөц   ашигласны төлбөр   Өнгөт металл   2.5%-5%   0.3-5 юань/тн(  холбогдолтой   бүхий   ашиглалтын   тусгай
                    Байгалийн хий
                                                                                                         ач
                                                                                            Стратегийн
                                                                          тодорхойлогдоно.
                                                                гэрээгээр
                        /газ/
                                                                зөвшөөрөл  эзэмшигчид  нь  Монголын  хөрөнгийн
                                             коксжих нүүрс
                       Нүүрс
                                                                биржид  арилжаалах  хувьцааны  10-аас  доошгүй
                                              8-20 юань/тн
                                                                хувийг эзэмшдэг.
                                     5%
                                             0.4-30 юань/тн
                        Хар
                     төмөрлөгийн
                                                                   шилжүүлгийн систем нь адилхан
                       хүдэр        2.5%      2-30 юань/тн      III.2. БНХАУ болон Монгол улс нь лиценз
                                  Гадаргын                             БНХАУ-ын  “Ашигт  малтмалын  тухай
                                               Муж тус
                                 болон газрын   бүрийн усны     хууль”-д зааснаар хайгуулын тусгай зөвшөөрлийн
               Ус ашигласны төлбөр   доорх ус /918-  сав газрын   эрх эзэмшигч нь тогтоосон хамгийн бага нөөцийн
                                         3
                                 9440 төг/м /,
                                 итгэлцүүр 0.2-  үнэлгээгээр  3  судалгааг  хийж  хуулиар  зөвшөөрөгдсөний  дараа
                                     1.2     /0.4-1.3юань/м /   хайгуулын    тусгай   зөвшөөрлийг    бусдад
                                                хамгийн         шилжүүлэх  боломжтой.  Ашиглалтын  тусгай
                                                                зөвшөөрөл  эзэмшигч  нь бусад  аж  ахуйн  нэгжтэй
                 Эдэлбэр газар   16000төг/га –   багадаа 0.5    нэгдэх, нийлэх хэлбэрээр өөрчлөн байгуулагдсан
                                                     2
                ашигласны төлбөр   47000төг/га   юань/м ,
                                             хамгийн ихдээ      тохиолдолд  шинээр  бий  болсон  эрх  хүлээн
                                               170юань/м   2    авагчид, түүнчлэн хараат, охин компани нь толгой
                Хайгуулын тусгай   100-1000      100-           компанидаа  тусгай  зөвшөөрлийг  шилжүүлж
                                                      2
               зөвшөөрлийн төлбөр   төг/га    500юань/км        болно.  Энэхүү  дурдсан  эрх  шилжүүлэх  арга
               Ашиглалтын тусгай   5000-20000   1000юань/км     хэмжээнүүдийг  хэрэгжүүлэх  алхмуудыг  Төрийн
                                                       2
               зөвшөөрлийн төлбөр   төг/га                      зөвлөл  тогтооно.  Дур  мэдэн  хувь  хүн,  албан
                Аж ахуйн нэгжийн                                байгууллага хайгуулын болон ашиглалтын эрхийг
               орлогын албан татвар   10-25%     25%            бусдад зарах болон шилжүүлэхийг хориглоно.
                Нэмэгдсэн өртгийн   10%          17%
                  албан татвар                                         Монгол улсын “Ашигт малтмалын тухай
                                                                хууль”-д  хайгуулын  тусгай  зөвшөөрөл  эзэмшигч
                                                                нь  эрэл,  хайгуулын  талаарх  анхдагч  материал,
                          III. НИЙТЛЭГ БАЙДАЛ                   тайлан  зэрэг  мэдээллийг  холбогдох  хууль
                                                                тогтоомжийн дагуу худалдаж зохих албан татвар
                Монгол  улсын  “Ашигт  малтмалын  тухай         төлсөн  нь  баримтаар  нотлогдсон  тохиолдолд
              хууль”-ийн  шинэчилсэн  найруулга  2019  оны  11   түүний  эзэмшилд  байсан  тусгай  зөвшөөрлийг
              дугаар сарын 26-ны өдөр хэрэгжсэн. Энэхүү хууль   худалдан   авагчид   нь   шилжүүлж   болно.


                                                           102
   98   99   100   101   102   103   104   105   106   107   108