Page 215 - My FlipBook

“Эрдмийн чуулган-2023” ЭРДЭМ ШИНЖИЛГЭЭНИЙ БҮТЭЭЛИЙН ЭМХЭТГЭЛ

газрын хувьд механикжуулалт хийхэд хүрэлцээ
хангалтгүй юм.
IV. МОНГОЛ ДАХЬ ХОРШООЛЛЫН ХӨГЖЛИЙН
ТӨЛӨВ БАЙДАЛ
Монгол улсын засгийн газраас 2022 оныг
“Хоршооллыг дэмжих жил” болгон хууль, эрх
зүйн болон санхүү, зохион байгуулалтын дэмжлэг
үзүүлжээ. Үүний үр дүнд Төв аймагт албан ёсоор
бүртгэлтэй ХАА-н анхан шатны хоршоодын тоо
303 болтлоо нэмэгдсэнийг аймгийн бүртгэлийн
газраас мэдээлжээ.
Мөн 2022 оноос Монгол Улсын
5-р зураг. Японы Токачи аймгийн тракторын тооны 1975- Ерөнхийлөгчийн санаачлагчаар “Хүнсний
2005 онуудын өөрчлөлт. 30 жилийн дотор нийт хангамж, аюулгүй байдал”-ын хөтөлбөрийг
тракторын тоо 2 дахин өссөн. (МХ-морины хүч) хэрэгжүүлж эхэлсэн байдаг. Гэхдээ эдгээр
Трактор ашиглах болсноор фермер өрхүүдийн бодлого, хөтөлбөрүүд нь нэгдмэл бус, зүүн хойд
эзэмшил газар өргөжих болсноос гадна 50МХ Азийн улс орнуудтай харьцуулахад далайц,
хүртэлх бага оврын тракторын тоо тасралтгүй уялдааны хувьд салангид тогтолцооны
буурч байхад 50МХ-с дээш, 120-300 МХ бүхий өөрчлөлттэй холбоогүй явагдаж доороос дээш
өндөр хүчин чадлын тракторын тоо эрс өссөөр чиглэсэн санаачилга дээр суурилаагүй, дээрээс
байгаа нь талбай улам томорч байгаатай холбоотой доош чиглэсэн, үр дүнгээ хэмжих, шинжилгээ
ажээ[10]. хийх боломжоор хомс судалгаанд суурилаагүй
шинжтэй байна.
Тракторын хүчин чадал өсөхийн хэрээр жилдээ
цөөн өдөр ашигладаг ийм техникүүдийг фермер Монголын ХАА-н хоршооллын шаталсан
өрхүүд худалдан авахаасаа илүү, тэдэнд гэрээт тогтолцоог авч үзвэл анхан шатны ХАА-н
үйлчилгээ үзүүлэгч Контракта байгууллага богино үйлдвэрлэлийн хоршоодыг дэмжсэн бодлого
хугацаанд өндөр бүтээмжтэй ажиллах шаардлагын хэрэгжүүлж байгаа ч энэ нь сум, аймаг, үндэсний
улмаас өндөр хүчин чадалтай трактор техник шаталсан бүтэцтэйгээ хэрхэн уялдах нь
худалдан авах нь элбэг ажээ. тодорхойгүй, тоо-бүртгэл мэдээ, сургалтаар
хязгаарлагдсан шинжтэй байна. Тухайлбал япон
Батсүмбэр сумын 2023 оны техникийн улсын ХАА-н нэгдсэн хоршоо гэгдэх сум, аймаг,
статистик судалгаагаар одоо байгаа дугуйт мужийг хамарсан анхан шатны ХАА-н үндсэн
тракторын тоо ба хүчин чадал, хэний эзэмшилд үйлдвэрлэлээ эрхэлж буй хоршоодын нэгдэл
байгааг нь 2-р хүснэгтэд үзүүллээ. хэлбэрээр зохион байгуулбал доорх дүр зураг гарч
ирэх юм.
БАТСҮМБЭР СУМДЫН 2023 ОНЫ ДУГУЙТ ТРАКТОРЫН ХҮЧИН
ЧАДАЛ БА ЭЗЭМШИЛ
2-Р ХҮСНЭГТ
ХҮЧИН ЭЗЭМШИЛ НИЙТ ХУВЬ
ЧАДАЛ ФЕРМЕР КОМПАНИ
25 МХ 172 4 176 85%
ХҮРТЭЛ
25-80 МХ 2 5 7 3%
80-150 МХ 0 17 17 8%
150-275 МХ 0 8 8 4%
БҮГД 174 34 208 100%

Хүчин чадлын хувьд 25 хүртэлх морины хүч
бүхий мотоблок жижиг трактор нийт тракторын 85 6-р зураг. Монгол улсын орон нутгийн засаг захиргааны
хувийг эзлэх бөгөөд 99% нь фермер өрхүүдэд нэгжтэй уялдуулсан, 6-р аж үйлдвэржилтийн концепцоор
ноогдож байхад 80-аас дээш морины хүчтэй авч үзсэн ХАА-н хоршооны шаталсан бүтэц.
тракторууд нийт тракторын 12% нь болох ч 100%
Дээрх
зурагт
үйлдвэржилтийн
аж
6-р
компаны мэдэлд байна. концепцоор орон нутгийн төрийн захиргааны
Фермер өрхүүдийн механикжуулалт бага оврын бүтэцтэй уялдсан, ХАА-н хоршооны шаталсан
хямд мотоблок дээр тулгуурласан, амиа аргацаасан бүтцийг үзүүлэв. Батсүмбэр сумын хувьд 4 багаас
шинж давамгай байна гэж үзэж болно. бүрдэх бөгөөд багууд дээр ХАА-н үндсэн
үйлдвэрлэл эрхэлдэг анхан шатны 14 хоршоо, мөн
Компаниуд 80-аас дээш морины хүчтэй ХАА-н бизнес эрхлэгч жижиг дунд шатлалтын
тракторууд эзэмших нь элбэг байгаа ч нийт эдэлбэр компаниуд бүртгэлтэй байна. Батсүмбэр сумын

214